Dr. Παναγιώτης Μαλάμος

Διεύθυνση:

Βασ. Σοφίας 82, Αθήνα

Αγγειοειδείς ταινίες

Εισαγωγή

Οι αγγειοειδείς ταινίες αφορούν στο βυθό του οφθαλμού και αποτελούν γραμμοειδείς σχισμές-ρωγμές της μεμβράνης του Bruch. Η μεμβράνη του Bruch είναι μια στοιβάδα που βρίσκεται κάτω από το μελάγχρουν επιθήλιο. Αυτό με τη σειρά του είναι μια λεπτή στοιβάδα κυττάρων, πάνω στην οποία «κάθεται» η ωχρά κηλίδα. Η νόσος προκαλείται από ρήξεις που οφείλονται σε διαταραχή της ελαστίνης στοιβάδας, συστατικού της μεμβράνης του Bruch.

Οι αγγειοειδείς ταινίες συσχετίζονται και με άλλα νοσήματα. Από τα συχνότερα είναι το ελαστικό ψευδοξάνθωμα (νόσος του δέρματος), η δρεπανοκυτταρική αναιμία και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες. Επίσης, μεταβολικά νοσήματα των οστών καθώς και συγγενείς νόσοι του συνδετικού ιστού.

Διάγνωση

Η διάγνωση γίνεται με τη βυθοσκόπηση, όπου οι αγγειοειδείς ταινίες φαίνονται σαν κοκκινωπές γραμμές γύρω από την οπτική θηλή. Μπορεί επίσης να υπάρχει μεγάλη ατροφία κεντρικά στην ωχρά. Επίσης, αιμορραγία θα υπάρχει σε περιπτώσεις με νεοαγγείωση, όπως θα δούμε αμέσως παρακάτω.

Αγγειοειδείς ταινίες με προχωρημένη ατροφία στην κεντρική περιοχή.
Αγγειοειδείς ταινίες που φαίνονται σαν κοκκινωπές γραμμές γύρω από το οπτικό νεύρο. Διαπιστώνεται και αιμορραγία πλησίον της οπτικής θηλής.

Επιπλοκές

Η συχνότερη επιπλοκή λοιπόν στις αγγειοειδείς ταινίες είναι η ανάπτυξη χοριοειδικής νεοαγγείωσης. Πρόκειται για την ανάπτυξη παθολογικών μικρών αγγείων που συναντάμε κυρίως στην εκφύλιση ωχράς στους ηλικιωμένους. Εδώ η νεοαγγείωση εμφανίζεται λόγω των ρήξεων της μεμβράνης Bruch, όπου αγγεία διαπερνούν το ρήγμα και βγαίνουν κάτω από τον αμφιβληστροειδή. Έτσι, προκύπτει μείωση όρασης και παραμορφοψία (παραμόρφωση αντικειμένων). Η OCT αγγειογραφία ή η ψηφιακή φλουροαγγειογραφία μας βοηθούν και επιβεβαιώνουν τη διάγνωση της νεοαγγείωσης.

Ψηφιακή φλουροαγγειογραφία τους ασθενούς με αγγειοειδείς ταινίες και ατροφία (που δείξαμε παραπάνω). Διακρίνεται η χοριοειδική νεοαγγείωση ως υπερφθορίζων λευκός μηνίσκος με σκοτεινό περίβλημα (άλω).
Εικόνα OCT στο ίδιο περιστατικό με αγγειειδείς ταινίες και χοριοειδική νεοαγγείωση. Δεν υπάρχει παρουσία υγρού στην ωχρά, παρά το ότι η μεμβράνη είναι ενεργός.

Θεραπεία-παρακολούθηση

Θεραπευτικά, εφόσον υπάρχει νεοαγγείωση, οι ενδοβόλβιες ενέσεις αγγειογενετικού παράγοντα (anti-VEGF) έχουν απόλυτη ένδειξη. Οι ενέσεις είναι ακριβώς οι ίδιες που χρησιμοποιούμε και στην εκφύλιση της ωχράς, στο διαβητικό οίδημα και στις φλεβικές αποφράξεις. Ξεκινάμε τη θεραπεία με μηνιαίες εγχύσεις μέχρι να να πετύχουμε τη μέγιστη δυνατή αύξηση της όρασης.

Εν συνεχεία παρακολουθούμε στενά και επεμβαίνουμε ξανά αν έχουμε μείωση της όρασης και σημεία υποτροπής απεικονιστικά. Προσοχή χρειάζεται εδώ στην παρακολούθηση. Η φλουροαγγειογραφία είναι σημαντική γιατί η χοριοειδική νεοαγγείωση με αγγειοειδείς ταινίες δεν βγάζει πολύ υγρό στην τομογραφία. Έτσι, μπορεί η διάγνωση να χαθεί, δηλαδή στην OCT να μην βλέπουμε υγρό και η φλουροαγγειογραφία να δείχνει διαρροή. Αυτό φαίνεται και στο παράδειγμα που παρουσιάζουμε αμέσως παραπάνω. Η παρακολούθηση, λοιπόν, θα πρέπει να είναι συνεχής και ανά τακτά διαστήματα, προκειμένου να επεμβαίνουμε έγκαιρα θεραπευτικά και να διατηρήσουμε την καλύτερη δυνατή όραση.