Dr. Παναγιώτης Μαλάμος

Διεύθυνση:

Βασ. Σοφίας 82, Αθήνα

Οίδημα ωχράς κηλίδας

Γενικά

Το οίδημα ωχράς κηλίδας συνίσταται σε συλλογή υγρού στην ωχρά κηλίδα. Άμεση συνέπεια είναι η μείωση της κεντρικής όρασης. Το υγρό στην ωχρά κηλίδα διακρίνεται σε δυο βασικές κατηγορίες: το κυστικό ή κυστεοειδές οίδημα ωχράς και το υπαμφιβληστροειδικό υγρό. Μπορούν φυσικά να συνυπάρχουν και τα δυο είδη υγρού.

Οίδημα ωχράς κηλίδας με κυστικό και υπό τον αμφιβληστροειδή υγρό. Ασθενής με οπίσθια ραγοειδίτιδα.

Αίτια

Τα αίτια του οιδήματος της ωχράς κηλίδας είναι κυριολεκτικά «άπειρα»! Αφορούν σε όλες τις ηλικίες. Η διερεύνηση γίνεται με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Συνοπτικά, αναφέρουμε τα κυριότερα αίτια που προκαλούν οίδημα ωχρά κηλίδας: μετεγχειρητικό οίδημα ωχράς, διαβητικό οίδημα ωχράς, οίδημα λόγω ηλικιακής εκφύλισης υγρού τύπου, οίδημα ωχράς σε φλεβικές αποφράξεις και οπίσθιες ραγοειδίτιδες με αγγειίτιδα.

Διαβητικό οίδημα ωχράς κηλίδας. Διακρίνεται η διαρροή από πολυάριθμα μικροανευρύσματα γύρω από την ωχρά κηλίδα.

Διάγνωση

Στην οφθαλμολογία τα τελευταία χρόνια έχει συντελεστεί μια επανάσταση στον τομέα της απεικόνισης του βυθού και της διάγνωσης.

Έτσι, το οίδημα ωχράς κηλίδας αρχικά διαπιστώνεται με την οπτική τομογραφία συνοχής (OCT). Σήμερα διαθέτουμε υψηλής ανάλυσης και πυκνής σάρωσης μηχανήματα. Αυτά επιτρέπουν πολύ ακριβείς αναπαραστάσεις της ανατομίας και παθολογίας της ωχράς κηλίδας. Ανάλογα με το είδος και τη μορφολογία του υγρού στην ωχρά, μπορούμε να υποψιασθούμε με μεγάλη πιθανότητα ακρίβειας την υποκείμενη πάθηση από την εικόνα στην OCT.

Εφόσον, λοιπόν, το υγρό στην ωχρά είναι κυστικό (η κυρίως κυστικό), απόλυτη ένδειξη έχει η διενέργεια αγγειογραφικού ελέγχου. Σήμερα διαθέτουμε πλέον αγγειογραφία χωρίς σκιαγραφικό (Angio-OCT). Σε ορισμένες παθήσεις, όπως η χοριοειδική νεοαγγείωση, είναι πολύ βοηθητική για να μας δείξει την παθολογική ροή στην νεοαγγειακή μεμβράνη.

Κυστικό οίδημα ωχράς κηλίδας λόγω ηλικιακής εκφύλισης ωχράς. Εδώ έχουμε ειδική μορφή, την RAP, όπως απεικονίζεται με Angio-OCT.

Συνήθως όμως χρειαζόμαστε την κλασσική ψηφιακή φλουροαγγειογραφία με σκιαγραφικό. Με αυτή μπορούμε να διερευνήσουμε όλο το φάσμα των παθήσεων που προκαλούν οίδημα ωχράς. Μπορούμε να καταδείξουμε ενδεχόμενα σημεία διαρροής που αποτελούν την αιτία του οιδήματος και στόχο για ενδεχόμενη θεραπεία (laser ή φωτοδυναμική αναλόγως την περίπτωση και την πάθηση). Μάλιστα, η πανοραμική φλουροαγγειογραφία, όπως έχουμε ήδη αναφέρει σε ειδικό άρθρο μας, έχει ιδιαίτερη ένδειξη στις ραγοειδίτιδες και στα αγγειακά νοσήματα. Τέτοια είναι η διαβητική αμφβληστροειδοπάθεια και οι φλεβικές θρομβώσεις του αμφιβληστροειδούς.

Οίδημα ωχράς κηλίδας σε ασθενή με οπίσθια ραγοειδίτιδα και αγγειίτιδα αμφιβληστροειδούς. Η απεικόνιση εδώ έγινε με πανοραμική φλουροαγγειογραφία. Διακρίνεται η έντονη διαρροή από τα αγγεία και η διαρροή κεντρικά στην ωχρά λόγω του οιδήματος στην αριστερή εικόνα. Δεξιά αγγειογραφία με ινδοκυανίνη που απεικονίζει φλεγμονώδη κοκκιώματα στο χοριοειδή.

Θεραπεία

Η θεραπεία του οιδήματος ωχράς κηλίδας εξαρτάται από το υποκείμενο αίτιο. Στην εκφύλιση ωχράς κηλίδας είναι οι ενδοβόλβιες ενέσεις αντιαγγειογενετικού παράγοντα. Παρομοίως και στο οίδημα από αγγειακές παθήσεις, δηλαδή διαβητικό οίδημα ωχράς και οίδημα από φλεβικές θρομβώσεις. Επίσης, ενδοβόλβια κορτιζόνη, συνήθως υπό μορφή εμφυτεύματος έχει ένδειξη για τις αγγειακές παθήσεις και το φλεγμονώδες οίδημα ωχράς. Τέλος υπάρχει το laser και η φωτοδυναμική θεραπεία κατά περίπτωση.